مزاحمت ملکی یکی از رایجترین مشکلات حقوقی میان همسایگان، مالکین و بهرهبرداران املاک است. این موضوع زمانی پیش میآید که فردی بدون ورود به ملک دیگری، مانع استفادهی آرام و معمول او از ملکش شود.
در حقوق ایران، مزاحمت ملکی تعرض خفیف محسوب میشود و قانون برای جلوگیری از آن ابزارهای متعدد در اختیار افراد قرار داده است.
اگر درگیر چنین مشکلی هستید، مشاوره با وکیل متخصص دعاوی ملکی میتواند مسیر پرونده را کاملاً تغییر دهد. مرکز حقوقی ملکبانان با مدیریت وکیل پایه یک دادگستری، سرکار خانم فرشته محمد حسینی با سالها تجربه در پروندههای مزاحمت و ممانعت از حق، آمادهی ارائه مشاوره تخصصی و پیگیری کامل پرونده شماست.
مزاحمت ملکی چیست؟ (تعریف قانونی)
طبق ماده 160 قانون آیین دادرسی مدنی:
مزاحمت یعنی: ایجاد مزاحمت برای استفاده و تصرفات مالک یا متصرف بدون اینکه شخص مزاحم، مال را از تصرف او خارج کرده باشد.
یعنی:
ورود غیرمجاز به ملک اتفاق نمیافتد
تصرف مالک سلب نمیشود
اما استفادهی عادی مالک مختل میشود
مثالهای رایج مزاحمت ملکی
قرار دادن مصالح ساختمانی جلوی درب پارکینگ همسایه
ایجاد سروصدای آزاردهنده در حد مزاحمت مستمر
ریختن آب، زباله یا ضایعات به ملک همسایه
بستن راه عبور مشترک (کوچه، پله، مشاعات)
نصب سایبان یا روشنایی که وارد حریم ملک دیگری میشود
استفاده از فضای مشترک برخلاف عرف و بدون اجازه
تفاوت مزاحمت ملکی با ممانعت از حق و تصرف عدوانی
بسیاری از افراد این سه اصطلاح را اشتباه بهجای هم استفاده میکنند، اما قانون تفاوتهای مشخصی برای هرکدام تعریف کرده است:
عنوان شرح مثال
مزاحمت ملکی ایجاد اختلال در استفاده مالک بدون سلب تصرف گذاشتن مصالح جلوی پارکینگ
ممانعت از حق جلوگیری از استفاده مالک از حق قانونی ندادن اجازه عبور از حق ارتفاق
تصرف عدوانی سلب کامل تصرف مالک گرفتن بخشی از حیاط یا زمین دیگری
شرایط طرح دعوای مزاحمت ملکی
برای اینکه دادگاه شکایت مزاحمت را بپذیرد، باید شرایط زیر وجود داشته باشد:
- مالک یا متصرف قانونی باشید
- مزاحمت در ملک شما یا مسیر مشترک اتفاق افتاده باشد
- مزاحمت مستمر یا تکرارشونده باشد
- مدارک و ادله قابل قبول ارائه کنید
مدارک لازم برای دعوای مزاحمت ملکی
برای موفقیت در این دعوا بهتر است یکی از مدارک زیر را ارائه کنید:
سند مالکیت
اجارهنامه رسمی یا عادی
قبوض خدماتی به نام شما
شهادت شهود محلی
فیلم، عکس، گزارش پیامکها یا تهدیدات
گزارش کلانتری یا شهرداری
نظریه کارشناس رسمی دادگستری
مرکز حقوقی ملکبانان میتواند از مرحله جمعآوری ادله تا تنظیم دادخواست و دفاع در دادگاه همراه شما باشد.


مجازات مزاحمت ملکی چیست؟ (بعد کیفری)
بر اساس ماده 690 قانون مجازات اسلامی:
اگر مزاحمت نسبت به املاک انجام شود و جنبه مجرمانه داشته باشد، مجازات آن:
حبس از یک ماه تا یک سال
رفع مزاحمت و اعاده وضع سابق
در بعضی موارد، علاوه بر شکایت کیفری، دادخواست حقوقی رفع مزاحمت نیز لازم است.
مراحل طرح شکایت مزاحمت ملکی
- تنظیم اظهارنامه
اولین قدم ارسال یک اظهارنامه محترمانه و قانونی است که معمولاً اثر بازدارنده دارد.
- ثبت شکایت در دادگاه یا شورای حل اختلاف
اگر ارزش مالی دعوا کمتر از 20 میلیون تومان باشد → شورا
اگر بیشتر باشد → دادگاه حقوقی
- بازدید محل و کارشناسی
کارشناس رسمی وضعیت را بررسی و گزارش دقیق ارائه میدهد.
- صدور رأی رفع مزاحمت
دادگاه، مزاحمت را رفع و شخص مزاحم را ملزم به پرداخت خسارات میکند.
مزاحمت ملکی در مشاعات آپارتمان
طبق قانون تملک آپارتمانها، مشاعات ملک شخصی هیچکس نیست و هیچکس حق ایجاد مزاحمت ندارد.
مواردی مثل:
پارک ماشین در محل اشتباهی
گذاشتن وسایل در راهرو
استفاده از پشتبام بدون اجازه
ایجاد بوی آزاردهنده یا سروصدا
همگی مصداق مزاحمت ملکی محسوب میشوند.
چرا مراجعه به وکیل متخصص دعاوی ملکی اهمیت دارد؟
دعاوی مزاحمت ملکی بسیار ظریف و ادلهمحور است. یک اشتباه کوچک در جمعآوری مدارک یا نحوه طرح دعوا میتواند نتیجه را کاملاً تغییر دهد.
مرکز حقوقی ملکبانان با مدیریت وکیل پایه یک دادگستری فرشته محمد حسینی بهصورت تخصصی در زمینه دعاوی ملکی، از جمله:
رفع مزاحمت
رفع ممانعت از حق
تصرف عدوانی
اختلافات همسایگی
دعاوی مربوط به املاک مشاع
فعالیت میکند و میتواند از ابتدا تا پایان پرونده همراه شما باشد.
جمعبندی
مزاحمت ملکی یک جرم و تخلف محسوب میشود و قانون ایران حمایت جدی از مالک و متصرف دارد. اگر شخصی مانع استفادهی معمول شما از ملک شود، میتوانید از راههای حقوقی و کیفری او را ملزم به رفع مزاحمت کنید.
پیشنهاد میشود قبل از هر اقدام، حتماً با یک وکیل متخصص مشورت کنید تا:
مسیر قانونی صحیح انتخاب شود
مدارک شما تکمیل باشد
زمان رسیدگی کوتاهتر شود
احتمال موفقیت افزایش یابد
مرکز حقوقی ملکبانان آماده ارائه راهنمایی کامل و پیگیری حرفهای پرونده شماست.


